De rugzak

 

soorten rugzakken

Rugzakken zijn er in enkele soorten en veel maten. De inhoud van de rugzak wordt altijd gemeten in liters. Hoeveel liter je nodig hebt, hangt vooral af van wat voor wandeltocht je gaat maken. Voor Scoutingdoeleinden voldoet de 60 literversie meestal prima.

• dagrugzak
  Bestemd voor dagtochten of daghikes (zonder overnachting). De inhoud is meestal 20 tot 30 liter. In de kleinste dagrugzakjes kun je niet veel meer kwijt dan regenkleding en wat eten en drinken, in de grotere passen bijvoorbeeld ook een extra trui en een fotocamera. Een dagrugzakje heeft altijd twee schouderbanden en meestal geen heupbanden. Je draagt dus het volledige gewicht op je schouders. Wie snel schouderklachten krijgt, kan overwegen om een weekendrugzak met heupbanden aan te schaffen.

 

• toerrugzak
  Bestemd voor weekendwandelingen of weekendhikes. De inhoud is doorgaans 40 tot 50 liter. Behalve de benodigdheden onderweg kun je wat extra eten, een toilettas en een slaapzak meenemen. Toerrugzakken hebben naast schouderbanden ook heupgordels. Je draagt meer gewicht dan met een dagrugzak, maar omdat het gewicht vooral op je heupen rust, valt het verschil doorgaans erg mee.

Dit type rugzak is vaak net te klein voor scoutingkampen en -hikes.

 

• trekkingrugzak
  Bestemd voor meerdaagse trektochten met de tent. De inhoud is meestal rond de 60 liter, bij langere trektochten zelfs tot 75 liter.
  Een trekkingrugzak is niet alleen groter dan een toerrugzak, maar heeft ook dikkere heupbanden en meer verstelmogelijkheden.

 

Bij Scouting zal je bij de oudere speltakken (Verkenners / Padvindsters / Rowans / Sherpa’s / Stam) het meest hebben aan een trekkingrugzak.

 

 

Modellen: Inwendig of uitwendig frame

Toer- en trekkingrugzakken zijn versterkt met een frame. Meestal zit dit frame aan de binnenkant van je rugzak, tegen je rug aan. Ze zorgen voor stevigheid en voorkomen tevens dat puntige bagage in je rug prikt.

Vroeger werden vooral rugzakken met een uitwendig buizenframe verkocht. Deze rugzakken kun je bij hele zware tochten hoger inpakken. Een inwendig frame heeft weer als voordeel dat je minder snel blijft haken achter boomtakken.

Tegenwoordig kom je vrijwel alleen maar inwendige frames tegen. Dat wil zeker niet zeggen dat een rugzakken met een uitwendig frame slecht(er) zijn. Mocht je er een voor een zacht prijsje kunnen overnemen, dan is dat zeker het overwegen waard.

 

 

 

 

 

 

Waar moet je op letten bij de aanschaf?

Belangrijke aandachtspunten voor de keuze van een goede rugzak:

• Zit de rugzak lekker? Je moet hem zelf immers de hele dag dragen.
• Heeft de rugzak stevige gepolsterde (= met watten gevoerde) heupbanden? Het grootste gedeelte van het gewicht rust op de heupband en ontlast je schouders.
• Is het een goed merk? Hier geldt vaak dat goedkoop = duurkoop. Goede merken voor een redelijke prijs zijn o.a. Nomad, Vaude, Gelert en het huismerk van de ScoutShop. Merken als Lowe Alpine, The North Face, Berghaus en Mammut zijn ook prima, maar vaak al (behoorlijk) wat duurder.
• Heeft de rugzak goede verstelmogelijkheden? Zo kan je hem optimaal aan je lichaam afstellen en loop je dus comfortabeler. Ook komt dit de stabilisatie van de rugzak ten goede.

 

 

bescherming tegen regen

Hoewel sommige fabrikanten beweren dat hun rugzakken waterdicht zijn, moet je daar niet van uitgaan. In het gunstigste geval zijn de rugzakken waterafstotend en bij langdurige regenafval gaan ze hoe dan ook lekken. Iets waar je niet graag tijdens kamp achter wil komen. Investeer dus in een regenhoes: deze zijn licht, makkelijk bij je bagage te stoppen en voorkomt een hoop ellende.

Nog een handige tip: verpak je bagage in plastic tassen. Zo voorkom je dat je kleren en je slaapzak nat worden als het regent of als je waterfles per ongeluk open raakt. Bovendien vind je zo veel sneller je spullen terug. Laat overigens geen natte spullen langer dan één dag in een afgesloten plastic zak zitten, tenzij je schimmel wil kweken.

 

bescherming tegen vuil

Hoe netjes je ook met een rugzak omgaat, vroeg of laat wordt hij smerig. Het ergste vuil kun je met een vochtige doek verwijderen. Je kunt hem ook afspoelen onder de douche.

Wil je een rugzak grondiger reinigen, dan wordt het lastiger. In sommige gevallen kun je het inwendige frame tijdelijk verwijderen door de twee aluminium staven uit het rugpand te trekken. De rugzak kan daarna gewoon in de was (40 graden). Hardnekkige vetvlekken zijn vaak goed te behandelen met ossengalzeep, verkrijgbaar bij de drogist.

 

 

hoeveel mag een rugzak wegen?

Een dagrugzak plus inhoud zal niet veel meer dan 5 tot 7 kilo wegen, bij toerrugzakken moet je rekenen op rond de 10 kilo en bij trektochten op 12 tot 18 kilo. Een vuistregel luidt: je rugzak met inhoud mag niet meer wegen dan 20% van je lichaamsgewicht. Een mooie formule, maar de meeste Scouts zullen dit streefgewicht vaak niet halen.

Hoe licht of zwaar een rugzak ook is, het is altijd een kwestie van wennen. Doorgaans zijn de eerste dagen van de hike het zwaarst. Als je een goede rugzak hebt, niet te veel bagage hebt en die elke dag goed inpakt, zul je merken dat het lopen na een aantal dagen steeds gemakkelijker gaat.

Een te zware rugzak zal echter nooit wennen. Te veel bagage kan leiden tot knieklachten of andere blessures.

 

 

 

hoe pak je een rugzak in?

Een goed ingepakte rugzak is bijna net zo belangrijk als goed zittende schoenen. Vooral bij lange afstanden kan een slecht gepakte rugzak slopend zijn.

Helaas bestaat er voor het inpakken geen simpele methode die altijd succes biedt. Er zijn wel een paar algemene vuistregels, voor de rest is het een kwestie van handigheid en ervaring. Veel hangt ook af wat voor bagage je meeneemt (bijvoorbeeld wel of geen tent), en wat voor rugzak je hebt.

De vuistregels zijn:

• de zware dingen (bijvoorbeeld kooktoestel, fourage, brandstof en tent) zitten bij voorkeur zo dicht mogelijk tegen je rug aan, zodat het zwaartepunt van de rugzak bijna recht boven je heupen komt. Het is aan te bevelen om de zware spullen ook zo hoog mogelijk in de rugzak te stoppen.
• dingen die je onderweg nodig hebt, zoals regenkleding, water en andere dingen, zoals kaart en kompas moet je er snel uit kunnen halen, zonder dat je de hele rugzak uit moet pakken.

 

De meeste trekkingrugzakken zijn ingedeeld in een groot bovencompartiment en een wat kleiner ondervak, en hebben daarnaast nog een apart bovenvakje. In het ondervak kun je bijvoorbeeld je slaapzak stoppen; dat is ook meestal het eerste wat je inpakt als je de tent of bivak opbreekt. Afhankelijk van de grootte van het ondervak kun je er nog wat losse dingen aan toevoegen, bijvoorbeeld kleding of toiletartikelen.

Het bovenste compartiment vul je met de tent, kleding, brander, brandstof en etensvoorraden in een volgorde zoals het uitkomt. Probeer de zwaarste dingen zo veel mogelijk tegen het rugpand aan te schuiven. Tenslotte fleecevest, waterfles, en wellicht een fotocamera, zodat je deze spullen gemakkelijk bij de hand hebt.

Het bovenvakje is handig voor bijvoorbeeld topografische kaarten, zonnebril, kompas en andere kleine dingen. Stop hier geen zware voorwerpen in, anders komt het zwaartepunt van je rugzak een stuk hoger te liggen en ben je minder stabiel bij steile beklimmingen of afdalingen.

En dan de laatste stap: leg je rugzak op de grond met de rugzijde (schouderbanden) onder. Pers met je knieën de bagage zo plat mogelijk (let op dat er geen kwetsbare voorwerpen in zitten) en sjor de compressiebanden aan de zijkant strak aan. Hiermee komt het zwaartepunt weer een stuk dichter bij je rug te zitten. Vooral niet te voorzichtig zijn, een goede rugzak kan best wat hebben.

Verder is de verleiding groot om allerlei spullen aan de buitenkant op te hangen, omdat ze niet goed erin passen of omdat je ze bij de hand wilt houden. Doe dit zo bij voorkeur alleen met handdoeken of natte kledingstukken die nog moeten drogen. Voorwerpen die aan een touwtje bungelen lopen bepaald niet lekker. Ze verstoren door het bengelen het zwaartepunt waardoor je snel gaat slingeren. Bovendien blijf je er snel aan haken en maakt het bungelen vaak een irritant geluid.

Zit je rugzak tijdens het lopen toch niet prettig? Experimenteer wat met de verstelriempjes. Als dit experimenteren niet helpt, dan kun je eens proberen om je rugzak op een andere manier in te pakken. Vaak doet dat wonderen.

 

 

hoe draag je een rugzak?

Dit lijkt een open deur: hang 'm om je schouders, trek de heupband aan en lopen maar. Maar de praktijk is minder eenvoudig. Een fout die veel onervaren Scouts maken is dat ze de rugzak te veel op hun schouders laten rusten.

Een betere methode om je rugzak om te doen:

• pak de rugzak en hang hem om je schouders,
• trek je schouders zo hoog mogelijk op,
• trek dan je heupband zo strak mogelijk aan,
• laat je schouders weer zakken.

Als je dit goed doet, heb je maximale bewegingsvrijheid voor je schouders. Als ze nu echter nog iets naar achteren worden getrokken, dan heb je waarschijnlijk de rugzak niet goed ingepakt of de compressiebanden niet genoeg aangehaald.

 

Dat je heupgordel aanvankelijk een beetje knelt, is minder erg dan het lijkt. Doorgaans voel je er na een tijdje lopen niets meer van. Blijven je heupen tijdens de tocht nog steeds pijnlijk, dan kan het zijn dat de polstering van je heupbanden te dun is. Een andere mogelijke oorzaak zijn de naden in je broek of ondergoed. Meestal is dit goed te verhelpen door ze een beetje te zakken of juist omhoog te trekken.