Navigeren: kompasrichtingen
Het kenmerk van een kompas is dat deze altijd naar het magnetische noorden wijst. Hierdoor is het mogelijk om ook de andere windstreken te vinden.
De windstreken worden met letters aangeduid: N (Noord), O (Oost), Z (Zuid) en W (West). De windstreken die hier precies tussen liggen, zijn uit die windstreken samengesteld. Men laat deze windstreek altijd met N of Z beginnen. Bijvoorbeeld NO (Noordoost) ligt precies tussen Noord en Oost in.
De windstreken die precies tussen de één- en tweeletter windstreken liggen, zijn ook weer samengesteld. Men laat deze windstreken altijd beginnen met de éénletter gevolgd door de tweeletter windstreek. Bijvoorbeeld ONO (Oost-noordoost) ligt precies tussen O en NO in.
Als je consequent deze verdeling maakt, heb je in totaal 16 windstreken.
Een andere manier is het gebruik van graden. Een cirkel is (helemaal rond) 360 graden. De afspraak is dat N dan 0 (nul) of 360 graden is. Door 360 te delen door de 16 windstreken, is de hoek tussen twee aanliggende windstreken 22,5 graden. Zuid is dan 180 graden en ZZW is 202,5 graden.
De afspraak is dat de graden met de klok mee gaan: oost-om noemen we dat. Soms wordt er west-om gebruikt, dan gaan de graden tegen de klok in. Om de graden van west-om naar oost-om te rekenen trek je van 360 de graden west-om af; de uitkomst is dan het aantal graden oost-om. Voorbeeld: 225 graden west-om is 360-225 = 135 graden oost-om. In dit geval moet je richting ZO.
In de tocht moet altijd aangegeven worden wanneer de graden west-om (w.o.) zijn: staat er niets bij dan zijn de graden oost-om (o.o.).
Hieronder een tabel van windstreken, vertaald naar graden (o.o. en w.o.).
Windstreek | Graden o.o. | Graden w.o. |
(standaard) | (standaard) | (afwijkend) |
N | 0 of 360 | 360 of 0 |
NNO | 22,5 | 337,5 |
NO | 45 | 315 |
ONO | 67,5 | 292,5 |
O | 90 | 270 |
OZO | 112,5 | 247,5 |
ZO | 135 | 225 |
ZZO | 157,5 | 202,5 |
Z | 180 | 180 |
ZZW | 202,5 | 157,5 |
ZW | 225 | 135 |
WZW | 247,5 | 112,5 |
W | 270 | 90 |
WNW | 292,5 | 67,5 |
NW | 315 | 45 |
NNW | 337,5 | 22,5 |